Średnia vs mediana - wynagrodzenia inżynierów

Marzec jest kolejnym miesiącem, w którym średnie wynagrodzenia inżynierów spadają. Spadek ten wyniósł niespełna 1-procent (-0,6%), w porównaniu z 1,3-procentowym spadkiem w miesiącu ubiegłym. Średnie miesięczne wynagrodzenie w marcu wyniosło 4 900 PLN. Tak wynika z Miesięcznego Raportu Płacowego opracowanego przez analityków z Banku Danych o Inżynierach.


Wychodząc z psem na spacer mamy średnio po 3 nogi– ironizują czytelnicy raportów wynagrodzeń, w których wyniki analiz przedstawione są tylko za pomocą średniej arytmetycznej. Średnia arytmetyczna jest podstawowym i najbardziej zrozumiałym parametrem. Jednakże szczególną uwagę należy zwrócić na znaczenie poszczególnych pozycyjnych miar statystycznych, takich jak decyle, kwartyle lub mediana. W przypadku analiz wynagrodzeń, ale nie tylko, to one najlepiej opisują rozkład poziomów wynagrodzeń – sugeruje Anna Strożek, Straszy Specjalista ds. Analiz w Banku Danych o Inżynierach.

Tabela 1. opracowana na podstawie danych zebranych przez BDI, pokazuje jak kształtowały się wynagrodzenia inżynierów na poszczególnych poziomach w marcu 2009. Wszystkie osoby, których wynagrodzenia zostały przeanalizowane przez analityków BDI, posiadają wykształcenie minimum inżynierskie.

Różnica wystąpiła już między średnią a medianą. Jak widać w badaniu brały udział osoby zarabiające zarówno poniżej 2 300 PLN jak i powyżej 8 000 PLN. Średnia w tym przypadku jest mało miarodajną wartością, ale trudno nie wierzyć w nic – komentuje Anna Strożek.

 

 

Mediana (MED) to kwota wynagrodzenia dzieląca analizowaną populację na dwie równe liczbowo grupy. Wskaźnik MED w spadł w marcu o 2,4%, tak wynika z marcowego raportu BDI. Podobny spadek wystąpił w przypadku pierwszego decyla (1DEC) czyli kwoty, poniżej której znajduje się 10% spośród analizowanych inżynierów. Najmniejsze wahania wystąpiły na poziomie górnego kwartyla (GKW). Kwota wynagrodzenia, powyżej której znajduje się 25% spośród analizowanych inżynierów obniżyła się o 1,7%. Bez zmian pozostała natomiast granica, którą wyznacza dziewiąty decyl (9DEC). Powyżej tej wartości znajduje się 10% spośród analizowanych inżynierów. Podobnie dolny kwartyl (DKW) czyli poziom płac, poniżej których znajduje się 25% spośród analizowanych inżynierów został na tym samym poziomie co w lutym.

 

Różnice między tymi wartościami powodowane są zmiennymi parametrami objętymi analizą takimi jak: wiek/doświadczenie pracowników, branża firmy, region/lokalizacja stanowiska pracy, poziom zarządzania, specjalność stanowiska, pion/dział w firmie, wielkość firmy, wykształcenie, znajomość języków, etc.

 

Dane, które prezentujemy w Miesięcznym Raporcie Płacowym – Wynagrodzenia Inżynierów dotyczą głównie młodych ludzi (w marcu 84,2% osób biorących udział w analizie miało nie więcej niż 35 lat, w tym 69% nie skończyło jeszcze 30 lat). Wynagrodzenia w poszczególnych przedziałach wiekowych, w zależności od płci, przedstawia Tabela 2.

 

 

Największy spadek płac, w porównaniu z miesiącem ubiegłym, odnotowaliśmy w grupie osób w wieku 56-60 lat (-13,3%). Osoby te stanowią 1,2% spośród analizowanej populacji inżynierów. Największy wzrost płac wystąpił natomiast wśród osób w wieku 36-40 lat (+5,6%) oraz 46-50 lat (+5,9%). Osoby te stanowią 2,9% analizowanej grupy inżynierów.

 

Największy spadek wynagrodzeń wystąpił wśród inżynierów na stanowiskach dyrektorskich – spadek o 3,4%. Osoby te stanowią 3,7% populacji (średnia wieku: 43 lata). Największy wzrost wynagrodzeń odnotowali natomiast inżynierowie na stanowiskach kierowniczych – wzrost o 2,3%. Osoby te stanowią 20,3% spośród analizowanej przez BDI grupy inżynierów (patrz: Tabela 3). Mimo wahań niezmiennie najwięcej zarabia się w firmach z kapitałem zagranicznym.

 

 

 

Coraz więcej inżynierów docenia też pracę w małych firmach lub zakłada własną (kilkuosobową) działalność gospodarczą, gdzie wahania w wynagrodzeniach nie są tak odczuwalne, a stanowisko pracy bardziej stabilne. W małych firmach struktura jest mniej rozbudowana przez co działania są bardziej elastyczne. Do każdego pracownika podchodzi się indywidualnie. Pracownicy są wszechstronnie wyspecjalizowani, mają możliwość pracy przy różnorodnych projektach. Pracodawcy też doceniają takich pracowników – mówi Anna Strożek. Inżynierowie w małych firmach, czyli zatrudniających do 10 osób, odnotowali w marcu 1-procentowy wzrost wynagrodzeń (ŚRD 4 445 PLN, MED 3 240 PLN) w opozycji do spadków jakie wystąpiły w większych firmach. W grupie pracowników dużych firm zatrudniających od 50 do 249 osób odnotowaliśmy największe spadki płac (ŚRD 4 772 PLN, MED 4 280 PLN) – spadek o 2,5%. Osoby te stanowią 28,4% analizowanej grupy.

 

Nikogo już nie dziwi fakt, że osoby znające języki zarabiają więcej. Władanie dobrze lub biegle więcej niż jednym językiem obcym pozwoliło inżynierom otrzymać wyższe wynagrodzenie. Różnica ta wyniosła średnio  o ok. 2 000 zł. w porównaniu do osób, które słabo lub wcale nie znają języków obcych. Odsetek osób znających języki rośnie z miesiąca na miesiąc. Niezmiennie najbardziej popularny jest język angielski. Dobrą znajomość deklaruje 40,03% inżynierów, co pozwala uzyskać im wynagrodzenia średnio na poziomie 4 914 PLN (MED 4 000 PLN). Biegła znajomość to już wynagrodzenia średnio na poziomie 6 017 PLN (MED 4 950 PLN). Tabela 4 przedstawia procentowo ilość inżynierów znających poszczególne języki.

 

 

Zdaniem Anny Strożek znajomość języków obcych zawsze była, jest i będzie opłacalna. Niezależnie od wieku w jakim jesteśmy język obcy wpływa in plus na nasze wynagrodzenie. Pod tym względem jest to jeden z niewielu zmiennych parametrów, który wpływa  równomiernie na nasze wynagrodzenia.

 

W marcu największym wzrostem wynagrodzeń, w porównaniu z miesiącem ubiegłym może pochwalić się województwo warmińsko-mazurskie (+17%) i podkarpackie (+9,8%). Największy spadek wynagrodzeń odczuli inżynierowie z województwa opolskiego (-8,9%), zachodniopomorskiego (-7,1%) oraz łódzkiego (-6,3%). Najwyższe średnie płace niezmiennie wystąpiły w woj. mazowieckim – 5 900 PLN (patrz: Tabela 5). Oczywiście tylko z punktu widzenia średniej - komentuje Anna Strożek. Największy odsetek inżynierów, których wynagrodzenia analizujemy pracuje w woj. mazowieckim stąd takie statystyki. W woj. mazowieckim najwyższe płace, wg Branżowych Raportów Płacowych opracowanych przez analityków BDI, odnotowali inżynierowie pracujący w branży Budownictwo, nieruchomości, development (ŚRD 7 651 PLN, MED, 6 000 PLN), Informatyka – oprogramowanie, sieci, telekomunikacja (ŚRD 6 437 PLN, MED 5 200 PLN) oraz Tworzywa sztuczne, chemia i petrochemia (ŚRD 6 312 PLN, MED 5 750 PLN) w I kwartale 2009 roku. W branży Motoryzacyjnej największe wynagrodzenia odnotowali inżynierowie w woj. dolnośląskim (ŚRD 5 903 PLN, MED 5 500 PLN); w branży Maszyn, urządzeń i narzędzi w woj. podkarpackim (ŚRD 8 250 PLN, MED 5 700 PLN); w branży Energetycznej, Elektrotechnicznej w woj. opolskim (ŚRD 6 988 PLN, MED 5 425 PLN).

 

 

W analizach wynagrodzeń często odrzucamy wartości skrajne (poniżej pierwszego i powyżej dziewiątego decyla), aby uzyskać bardziej realne wyniki. Podobnie minimum, którestanowi najniższą wartość w badanej próbie oraz maximum czyli wartość najwyższą. Te dwie wartości są pomijane ponieważ dotyczą pojedynczych przypadków, a nie większej ilości badanych osób – komentuje Anna Strożek podając pełny rozkład wynagrodzeń w poszczególnych branżach w Tabeli 6.
 

 

Jak widać rozbieżności między minimalnymi a maksymalnymi wynagrodzeniami były diametralne. W branży: Budownictwo, nieruchomości, development najwięcej zarobili Inżynierowie Budowy, Kierownicy Robót Instalacyjnych, Kierownicy Projektów, Dyrektorzy Techniczni, Koordynatorzy Inwestycji, Dyrektorzy Działu Architektów, Kierownicy Działów Przygotowania Produkcji, Dyrektorzy ds. Sprzedaży i Marketingu. W Energetyce, Elektrotechnice: Szefowie Działów Technicznych, Inżynierowie Sprzedaży, Dyrektorzy ds. Produkcji, Liderzy Działów Międzynarodowych Przepływów Materiałowych, Inżynierowie Serwisu, Kierownicy Działów Wykonawstwa, Inżynierowie Budowy, Kierownicy ds. Inwestycji, Kierownicy Robót, Inżynierowie ds. Wdrożeń. W branży Maszyn, urządzeń, narzędzi: Technolodzy ds. Rozwoju i Nowych Uruchomień, Dyrektorzy Techniczno-Handlowi, Inżynierowie Serwisu, Konstruktorzy, Doradcy Techniczno-Handlowi, Kierownicy Produktów. W branży Tworzyw sztucznych, chemii i petrochemii: Kierownicy Laboratoriów, Specjaliści ds. Aplikacji Dodatków Chemicznych, Konstruktorzy Automatyki, Doradcy Techniczni, Kierownicy Fabryk, Mistrzowie Utrzymania Ruchu, Dyrektorzy ds. Dostaw. W IT: Kierownicy Projektów, Specjaliści ds. Aplikacji, Główni Programiści. W motoryzacji: Dyrektorzy ds. Logistyki, Kierownicy Produkcji, Kierownicy Operacyjni, Kierownicy Narzędziowni, Dyrektorzy Regionalni, Konstruktorzy, Dyrektorzy ds. Wdrażania Nowych Wyrobów i Produkcji, Kierownicy ds. Jakości, Specjaliści ds. Pomiarów, Kierownicy Warsztatów. W Hutnictwie, Metalurgii: Dyrektorzy Produkcji, Automatycy w Dziale Utrzymania Ruchu, Inspektorzy Nadzoru, Doradcy Techniczni, Kierownicy Projektów, Główni Spawalnicy, Specjaliści ds. Konstrukcji.

 

Firmy chcąc przyciągnąć dobrych pracowników za pomocą motywacji finansowej powinny kształtować płace na poziomie wskaźników bliższych górnemu kwartylowi, a czasem i 9 decylowi – sugeruje Anna Strożek, Starszy Specjalista ds. Analiz w BDI. Dlatego zapoznając się z wszelkiego rodzaju raportami wynagrodzeń warto zwracać większą uwagę nie tyle na średnią, ale przede wszystkim na inne, bardziej precyzyjne miary  statystyczne. Bo czy wychodząc z psem na spacer mamy średnio po 3 nogi?

 

 

Więcej informacji dotyczących wynagrodzeń inżynierów można znaleźć w pełnym opracowaniu „Raportu Miesięcznego – Marzec 2009” oraz „Raportach Branżowych” dostępnych w Banku Danych o Inżynierach (www.bdi.com.pl).

 

Na pytania dotyczące rynku pracy inżynierów chętnie odpowiedzą specjaliści BDI.

Anna Strożek – Starszy Specjalista ds. Analiz            ast@bdi.com.pl

Kamila Jarząb – Specjalista ds. Marketingu i PR        kj@bdi.com.pl