Czym jest dźwignia przełączająca i do czego służy?

W tym artykule na przykładzie serii ELC pokażemy jak precyzyjnie pozycjonować mechanizmy, jak ułatwić szybki odczyt pozycji oraz jak mieć pewność, że regulacja została w 100% poprawnie wykonana. Całość pozwoli nam uniknąć usterek i awarii oraz skróci czas podczas przezbrajania maszyn.

Dźwignia przełączająca ELC.

Najbardziej powszechnym mechanizmem przełączającym, z którym mamy do czynienia niemal codziennie jest mechanizm przełączania biegów w samochodzie. Dla wielu kierowców czynność ta jest automatyczna i nie zwracają za bardzo uwagi na jego obsługę. Głównie dlatego, że mechanizm ten działa powtarzalnie i tak samo. Operując lewarkiem wiemy dokładnie, jaki ma skok, często słyszymy charakterystyczne kliknięcie lub “wejście odpowiedniego biegu”. Jego zmiana przychodzi nam intuicyjnie, a przykład ten pozwoli nam zobrazować jakie cechy powinien mieć dobry mechanizm przełączający.

We wszystkich mechanizmach przełączających występują 3 charakterystyczne cechy:

• pewność i powtarzalność prawidłowego ustawienia mechanizmu
• możliwość szybkiego i jednoznacznego sprawdzenia danej pozycji
• prostota i stałość regulacji (ten sam skok, ten sam opór, charakterystyczna pozycja świadcząca o “zaskoczeniu” przekładni).

Wszystkie te cechy możemy zaadaptować do naszego mechanizmu regulacji, dzięki wyposażeniu go w dźwignie serii ELC. Odpowiednia budowa tej dźwigni została specjalnie zaprojektowana pod tym kątem.

Budowa dźwigni przełączającej ELC

Rys. 1 Przekrój piasty na przykładzie serii ELC ze wskazaniem na szczegóły budowy.

Na rysunku powyżej widzimy dźwignię serii ELC w przekroju przez oś piasty oraz widok dźwigni w rzucie z dołu. Rzut z dołu zwraca uwagę ze wskazaniem na otwory podłużne, rozmieszczone na obwodzie piasty (wskazane niebieską strzałką i niebieskim zaznaczeniem). To pierwszy element dźwigni, który bezpośrednio wpływa na funkcjonalność. Otwory te dają możliwość ograniczenia zakresu obrotu dźwigni przez kołki ustalające, zamocowane w korpusie urządzenia.

Ograniczenie zakresu ruchu to cecha charakterystyczna dla danego mechanizmu. To  właśnie do niego dobieramy skok dźwigni. Chodzi nam o precyzyjne ustalanie pozycji oraz nie wywieranie nadmiernego nacisku np. na wodziki, poruszające kołami zębatymi w przekładniach zębatych, załączanych sprzęgłami kłowymi. Ograniczenie zakresu ruchu nie jest wymuszone i możemy je niemal dowolnie dopasować.

Precyzyjne przełączanie, dzięki kulce i sprężynie

Zaznaczone żółtym kolorem oraz wskazane przy pomocy żółtej strzałki otwory na rysunku 1, służą mocowaniu kulki oraz sprężyny. Dzięki temu możemy w prosty sposób stworzyć skuteczny zatrzask. Wystarczy bowiem w płycie pod dźwignią wykonać delikatne podebranie, aby kulka samoczynnie wskakiwała oraz pozycjonowała dźwignię. Całość wygląda tak:

Rys. 2 Piasta dźwigni ELC z zamontowanymi sprężynami i kulkami, które umożliwiają precyzyjne pozycjonowanie.

Zastosowanie tego bardzo prostego rozwiązania ma kilka bardzo ważnych zalet. Pozwala bowiem usłyszeć oraz poczuć przełączenie mechanizmu w kolejną pozycję. Daje to operatorowi pewność wykonania poprawnej regulacji, w łatwy i niemal automatyczny sposób. Takie rozwiązanie bardzo wyraźnie ogranicza ryzyko błędnego ustalenia mechanizmu w pozycji jałowej (pomiędzy kolejnymi biegami). Potrzeba użycia siły do przełączenia dźwigni, eliminuje nam możliwość przypadkowego przestawienia. To wszystko bardzo ważne cechy, które ujawniają się podczas użytkowania.

Typowe zastosowanie dźwigni przełączających

Typowym przykładem zastosowania dźwigni przełączających serii ELC są układy zmiany prędkości lub kierunku biegu maszyn. Wykorzystywane do ich sterowania mechanizmy przełączające często wyglądają tak, jak na rysunku poniżej.

Rys. 3 Dźwignia serii ELC z opcjonalnym wskaźnikiem pozycji oraz rysunek typowego układu przełączania przy pomocy dźwigni, ze skalą (z prawej strony).

Widoczny na rysunku powyżej modelowy przykład użycia dźwigni przełączającej, można rozbudować, dzięki dostępnej szarej zaślepce ze znacznikiem, dostępnej TUTAJ. Montując ją zamiast zaślepki (typowej dla serii Elecolors w różnych kolorach) można uzyskać precyzyjne wskazanie pozycji.

W zależności od pozycji układu przełączania, mogą być potrzebne różne kształty dźwigni. Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom wprowadziliśmy dwie serie dźwigni. Jest to seria ELC oraz ELCR. Widoczne są one na zdjęciu poniżej:

Rys. 4  Dźwignie serii ELCR z lewej strony i dźwignie serii ELC z prawej. Wymienne i różne kolory zaślepek to domena linii Elecolors, do której należą obydwie serie.

Na zdjęciu powyżej widoczne są dźwignie serii ELC oraz ELCR. Kształt sugeruje sposób obsługi w zależności od miejsca montażu. Naturalnym wydaje się montaż serii ELCR, gdy mechanizm regulowany będzie od góry lub od boku, w trudno dostępnym miejscu (np. daleko od frontu maszyny).

Dźwignie z zamkiem, czyli seria ELCK

Dźwignia serii ELC jest bardzo dobrze zaprojektowanym elementem pod względem ergonomii. Dlatego na jej bazie zdecydowaliśmy się zaprojektować wersję ELCK, połączoną z zamkiem. Ten model świetnie sprawdzi się tam, gdzie potrzebujemy ograniczyć dostęp osób postronnych oraz mieć możliwość wygodnego otwierania i zamykania drzwi, pokryw lub włazów.

Różne kombinacje zamków, rygli oraz wielkości dźwigni, pozwolą dopasować się do każdej aplikacji. Niezależnie od grubości ramy, miejsca przewidzianego na pracę rygla lub konfiguracji kluczy. Więcej informacji TUTAJ.

Rys. 5 Zdjęcie dźwigni z zamkiem serii ELCK.

Podsumowanie

Seria dźwigni przełączających ELC oraz ELCR to precyzyjnie zaprojektowane elementy, w których nie ma przypadkowych kształtów i otworów. Całość została zaprojektowana z myślą o poprawie funkcjonalności, komfortu użytkowania i możliwości personalizacji. Wykorzystanie ich w urządzeniach ułatwi pracę operatorom i pozwoli zapobiec przypadkowym błędom oraz niewłaściwemu użytkowaniu mechanizmu. Niepełne, niepoprawne i przypadkowe przestawienie mechanizmu regulacji grozi jego zniszczeniem, podobnie jak współpracujących z nim elementów. Dzięki naszym rozwiązaniom, takich problemów można skutecznie uniknąć.

Seria ELCK to idealne rozwiązanie dla ergonomicznej formy trwałego zamykania drzwi, pokryw i włazów. Obecność zamka jest nieoceniona dla celowego ograniczenia dostępu osobom niepowołanym. Dźwignia ułatwia natomiast otwieranie drzwi i pokryw wtedy, gdy jest to potrzebne. Dzięki zaawansowanym procesom produkcyjnym, jesteśmy w stanie zapewnić powtarzalną i wysoką jakość naszych komponentów. Potwierdzona w testach laboratoryjnych wysoka wytrzymałość to domena naszych elementów.

Jeśli nie posiadasz katalogu w wersji papierowej – zamów