Pierwsze kroki na rynku pracy
W czasach PRL-u każdy miał pracę. Nie istniał problem bezrobocia. Absolwent wyższej uczelni miał zapewnione zatrudnienie w wyuczonym zawodzie. Po roku 1989 sytuacja na rynku pracy bardzo się zmieniła. W dzisiejszych czasach wykształcenie wyższe nie jest niczym wyjątkowym, dlatego absolwentom ciężko jest znaleźć satysfakcjonującą pracę. Natomiast nie jest to rzeczą niemożliwą.
Warto zaznaczyć, iż studia to czas odkrywania swoich pasji i potrzeb, czas nowych wyzwań i doświadczeń. Studia przygotowują do życia zawodowego, dają wiedzę, która bardzo przydaje się w pracy. Dlatego trzeba wykorzystać czas swoich studiów, aby jak najlepiej rozwinąć siebie. Student może aktywnie angażować się w działalność organizacji studenckich oraz kół naukowych, brać udział w programach wymiany studentów, bezpłatnych kursach oraz dofinansowanych szkoleniach. To wszystko niewątpliwie zwiększy szanse absolwentów na znalezienie pracy.
Większość absolwentów marzy, by zaraz po studiach znaleźć wymarzoną pracę, dlatego poszukiwania rozpoczynają od razu po obronie dyplomu, a nawet wcześniej. I tu powstają podstawowe pytania: w jaki sposób i gdzie szukać pracy, jak poruszać się po rynku pracy, jak pisać CV, czy potrzebny jest list motywacyjny?
Im więcej metod i źródeł poszukiwania pracy zastosuje absolwent, tym większe będzie prawdopodobieństwo znalezienie idealnej oferty. Jednak należy dokładnie przemyśleć sposób działania. Pierwszą pracę możemy szukać poprzez biura karier, które pomagają w przygotowaniu aplikacji, organizują szkolenia i praktyki, udostępniają oferty pracy skierowane do osób bez żadnego doświadczenia bądź z minimalnym. Również targi pracy są doskonałą okazją do bezpośredniej rozmowy z pracodawcą, w trakcie których możemy poznać jego wymagania. Dobrym źródłem informacji o wakatach są ogłoszenia rekrutacyjne w dziennikach ogólnopolskich oraz lokalnych, wydawnictwach specjalistycznych, w portalach internetowych oraz na stronach firmowych. Poszukując pracy warto rozmawiać o tym ze znajomymi.
CV oraz list motywacyjny pełnią jedną z najważniejszych funkcji w procesie poszukiwania pracy. Właśnie poprzez te dokumenty odbywa się pierwszy kontakt kandydata z pracodawcą, dlatego powinny być właściwie przygotowane. Informacje, które w naszych dokumentach aplikacyjnych umieścimy są nasza wizytówką przed potencjalnym pracodawcą, dlatego ważne jest, aby zawierały jak najwięcej informacji o nas samych.
Głównym zadaniem CV jest podkreślenie naszych zalet, natomiast w żadnym przypadku nie wolno zamieszczać fałszywych danych w życiorysie. Jeśli ktoś napisze w aplikacji, że biegle posługuje się językiem obcym, powinien być przygotowany na to, że podczas rozmowy kwalifikacyjnej mogą się pojawić pytania w tym języku. Również coraz powszechniejsze jest prowadzenie całego wywiadu w języku obcym.Oprócz standardowej informacji odnośnie wykształcenia (nazwa uczelni, wydział, kierunek, specjalizacja) warto też zamieścić temat pracy dyplomowej oraz ocenę końcową, jeżeli przemawia na naszą korzyść. Podobnie w doświadczeniu zawodowym wpisujemy nie tylko nazwy firm oraz stanowisk, ale również zakres wykonywanych obowiązków oraz nabyte umiejętności. W życiorysie powinna też znaleźć się lista odbytych szkoleń oraz informacje na temat naszych hobby. Zainteresowania powinny być sprecyzowane: jeżeli lubimy czytać ksiązki bądź lubimy dobry film warto doprecyzować rodzaj, np. książki biograficzne lub filmy historyczne. Kandydat, który w hobby wpisuje „książki, film i muzyka” tak naprawdę nie interesuje się niczym.
Wbrew jednemu z najbardziej rozpowszechnionych mitów związanych z CV, nie musi zajmować jednej strony. Aplikacja powinna być rozbudowana i precyzyjna. Najlepiej napisać CV w punktach, w trybie dokonanym, w formie bezokoliczników. W życiorysie na pewno powinno znaleźć się zdjęcie kandydata. Przed wysyłaniem aplikacji dobrze dać ją do sprawdzenia znajomemu. Niedopuszczalne jest wysyłanie CV z błędami ortograficznymi, stylistycznymi lub gramatycznymi.
List motywacyjny służy do przedstawienia motywacji kandydata do podjęcia pracy na określonym stanowisku w danej firmie. Dlatego w liście motywacyjnym należy wpisać kwalifikacje, umiejętności oraz doświadczenie związane z pracą, o którą kandydat się stara. Warto wyrazić też chęć osobistego spotkania się z pracodawcą. Jeżeli wysyłamy aplikację oraz list motywacyjny drogą elektroniczną trzeba pamiętać o tym, by w temacie e-maila wpisać nazwę stanowiska, o które się staramy oraz jego numer referencyjny.
Następnym etapem rekrutacji i zarazem kulminacją poszukiwań pracy jest rozmowa rekrutacyjna, która służy do wzajemnego poznania się kandydata z pracodawcą. Absolwent powinien zrozumieć, że wiedza i kompetencje są równie ważne, jak umiejętność ich zaprezentowania. Pracodawcy doceniają osoby, które nie posiadają doświadczenia, natomiast są kreatywni, zmotywowani do podjęcia pracy, są nastawione na rozwój i chętne do nauki. Najczęstszą przyczyną niepowodzeń na rozmowach rekrutacyjnych jest brak przygotowania. Należy zdobyć jak najwięcej informacji na temat firmy, w której chcesz się zatrudnić. Bardzo ważnym aspektem oceny kandydata podczas rozmowy kwalifikacyjne jest mowa ciała – mimika twarzy, gesty, postawa. Według Alberta Mehrabiana słowa stanowią zaledwie 7% całego przekazu, natomiast 55% informacji pochodzi z naszego ciała, a kolejne 38% z tembru i tonu głosu.
Pracodawcy mają zazwyczaj szereg standardowych pytań do kandydatów, warto się przygotować do tych trudniejszych:Co Pan/Pani wie o naszej firmie?Jaki był Pana/Pani największy błąd zawodowy?Proszę wymienić swoje kwalifikacje, które pozwolą sprawdzić się Panu/Pani na tym stanowisku?Dlaczego chce Pan/Pani pracować w naszej firmie?Jak Pan/Pani postrzega swojego byłego pracodawcę?Ile powinien Pan/Pani zarabiać na tym stanowisku?Dlaczego akurat powinniśmy wybrać Pana/Panią na to stanowisko?
Kandydat może też zadać pracodawcy pytania, które go interesują (na temat możliwości podnoszenia kwalifikacji, procesu wdrożenia nowego pracownika, systemu oceny pracowników).Na koniec rozmowy można się dopytać odnośnie następnych etapów rekrutacji oraz terminu otrzymania informacji na temat dalszych etapów rekrutacji.
Najważniejszym zadaniem podczas rozmowy kwalifikacyjnej jest „sprzedanie” swoich umiejętności oraz kompetencji.
Należy nie zniechęcać się w dalszym poszukiwaniu pracy, ponieważ każda nieudana rozmowa kwalifikacyjna jest kolejnym doświadczeniem, musimy uczyć się na własnych błędach.
Warto też uświadomić sobie, że szukanie pracy to też praca, która wymaga dużego wysiłku, wiele cierpliwości oraz wiary w siebie. Proces ten może być długi. Absolwent powinien maksymalnie zaangażować się w poszukiwanie pracy, ponieważ tylko w ten sposób może znaleźć wymarzoną ofertę.