ArCADia-TERMO 6

Co dla praktyka zmieniło się wraz ze zmianą przepisów metodologii i warunków technicznych?

Gdy 1 stycznia 2014 roku weszły w życie nowe warunki techniczne WT 2014, niewiele osób wykonujących świadectwa i charakterystyki energetyczne spodziewało się konsekwencji i wyzwań, jakie one spowodują.

Zaostrzenie wartości współczynników przenikania U dla przegród o ponad 20% oraz zmiana sposobu obliczeń wartości referencyjnej wskaźnika energii pierwotnej EPref na stałe wartości w zależności od przeznaczenia budynku spowodowały zupełnie niespodziewane problemy podczas projektowania budynków i znajdujących się w nim instalacji, a także stworzyły potrzebę szerszych konsultacji i dodatkowych uzgodnień na wszystkich etapach projektowania i pomiędzy wszystkimi uczestnikami projektu: od inwestora, przez projektantów i instalatorów, aż po certyfikatora. W ten sposób rola i znaczenie certyfikatora bardzo wzrosły, ponieważ stał się on, niejako z zewnątrz, dodatkowym uczestnikiem wskazującym, jakie zmiany projekcie powinny być przeprowadzone, aby budynek spełniał aktualne wymagania techniczne.

Do tego jednak potrzebny jest profesjonalny i wydajny program komputerowy, przy pomocy którego można szybko przeprowadzić symulacje w celu określenia możliwych do przeprowadzenia zmian w projekcie budowlanym, takich jak grubość ocieplenia, współczynniki przenikania ciepła przegród U, aranżacja pomieszczeń, czas i sposób użytkowania budynku, parametry wentylacji i chłodzenia, a także optymalizacja systemów ogrzewania, chłodzenia, oświetlania oraz podgrzania ciepłej wody użytkowej.

Program ArCADia-TERMO pozwala wykonać symulacje w czasie rzeczywistym. Oprócz dokonywania zmian wszystkich danych wejściowych można wybrać wiele norm i rozporządzeń oferujących różne metody obliczeń, np. strat ciepła czy nawet wskaźnika EP. Raz wprowadzone dane mogą zostać wielokrotnie wykorzystane do innych obliczeń, np. doboru grzejników, urządzeń klimatyzacji czy zapotrzebowania na moc kotła w systemie ogrzewania.

Kolejnym ważnym i długo oczekiwanym wydarzeniem jest wejście w życie 3 października 2014 r. nowego rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie metodologii wykonywania obliczeń świadectw energetycznych. Na pytanie, co się zmieniło, odpowiedź jest krótka: prawie wszystko, ponieważ zmiany objęły sposób obliczania:

• wskaźnika energii końcowej EK,

• ilości powietrza wentylacyjnego na podstawie wskaźnika z m² powierzchni użytkowej, a nie, jak dotychczas, z normy PN-83/B-03430,

• zysków wewnętrznych na podstawie typu budynku, czasu użytkowania i powierzchni użytkowej,

• zysków od nasłonecznienia z uwzględnieniem przegród przeciwsłonecznych ruchomych,

• rocznego zapotrzebowania na energię użytkową z miesięcy I-V i IX-XII na cały rok,

• trybów pracy z uwzględnieniem przerw w ogrzewaniu, okresowego nieużytkowania,

• sprawności regulacji oraz akumulacji ciepła i chłodu,

• zapotrzebowania na energię do oświetlenia według normy PN-EN 15193,

• zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową z uwzględnieniem wskaźnika na m², a nie, jak dotychczas, na osobę,

• powierzchni o regulowanej temperaturze A_f.

Dobrą wiadomością jest to, że podano nowe i zaktualizowano stare parametry do obecnego poziomu techniki urządzeń w systemach ogrzewania, ciepłej wody, chłodzenia i pomocniczych. Uwzględniono także możliwość wyboru dodatkowych paliw ze źródeł odnawialnych i nieodnawialnych. Dzięki temu można porównać zużycie energii w budynkach o podobnym przeznaczeniu.

Zmiany w ustawodawstwie są również wyzwaniem dla twórców branżowego oprogramowania. Obligują ich do zapewnienia swoim klientom odpowiednich aktualizacji w odpowiednim czasie. Poważnych producentów oprogramowania na rynku jest kilku. Skupimy się w dalszej części na rozwiązaniach firmy ArCADiasoft, twórcy programu ArCADia-TERMO, uhonorowanego wieloma nagrodami i prawdopodobnie najpopularniejszego programu tego typu na rynku. Już we wrześniu dystrybutor programu, firma INTERsoft, rozpoczął sprzedaż zaktualizowanej wersji programu ArCADia-TERMO.

Program ArCADia-TERMO 6 został zaprojektowany w taki sposób, aby użytkownicy mogli wykonywać obliczenia według nowej metodologii intuicyjnie. Obszerna baza podpowiedzi, przykładów i innych udogodnień daje duży komfort pracy nie tylko w przypadku małych domków jednorodzinnych, ale także wielkopowierzchniowych magazynów, biurowców i galerii o powierzchni użytkowej ponad 100.000 m².

Dla nowych użytkowników, niemających jeszcze wystarczającego doświadczenia lub wiedzy teoretycznej, przygotowano specjalny wysuwany panel, na którym znajdują się tematy obliczeń.

Wprowadzono dodatkowy obowiązek obliczenia emisji CO₂ oraz wskaźnika udziału energii odnawialnej U_OZE w całkowitej energii końcowej EK. Na szczęście dobre programy do świadectw energetycznych powinny zawierać aktualne dane dotyczące emisji CO₂ i wartości opałowych paliw.

Na koniec można dodać, że słusznie zmniejszono ilość typów świadectw energetycznych z 4 do 3 i zastąpiono stare wzory nowymi, znacznie bardziej rozbudowanymi, zawierającymi informacje na temat parametrów przegród i ich warstw, instalacji w budynku oraz wartości cząstkowych i całkowitych energii użytkowej, końcowej i pierwotnej.

Raport wygenerowany przez program ArCADia-TERMO 6

Na końcu warto podkreślić, że ważnym dokumentem jest podpisana 8 września br. przez Prezydenta RP ustawa o charakterystyce energetycznej budynków, która, między innymi, poszerza krąg osób uprawnionych do wykonywania świadectw energetycznych oraz wprowadza wymóg sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej w przypadku budynków zajmowanych przez organy wymiaru sprawiedliwości, prokuraturę oraz organy administracji publicznej, o powierzchni większej niż 250 m², w których dokonywana jest obsługa interesantów, oraz zobowiązuje Ministra IiR do wydania przepisów dotyczących elektronicznego systemu ogólnopolskiej rejestracji nowych świadectw energetycznych.

Podsumowanie

1. Wprowadzone przez Ministerstwo IiR przepisy dotyczące warunków technicznych i metodologii świadectw charakterystyk energetycznych zmierzają w dobrym kierunku, ponieważ porządkują i ujednolicają sposób obliczeń oraz spełniają większość oczekiwań zgłoszonych w procesie legislacji.

2. Posiadanie profesjonalnego oprogramowania pozwalającego na przeprowadzanie w czasie rzeczywistym symulacji obliczeń wskaźnika EP jest warunkiem wydajnej pracy każdego certyfikatora.

3. Obowiązek elektronicznej rejestracji i kontroli każdego świadectwa, który ma zostać wprowadzony w przyszłym roku, oraz konieczność podawania dodatkowych informacji o przegrodach w budynku z pewnością znacznie ograniczą ilość osób przypadkowych, wykonujących świadectwa w sposób nierzetelny, podważając zaufanie do całej rzeszy uczciwych certyfikatorów.

4. Obecnie rolą certyfikatora jest nie tylko wykonanie obliczeń, ale również zaproponowanie takich zmian w projekcie budowlanym, które pozwolą zoptymalizować zużycie energii pierwotnej na możliwie niskim poziomie.