Bez znajomości języków obcych człowiek czuje się gorzej niż bez paszportu

To wiedział już Anton Czechow, rosyjski dramaturg, a że pochodził z rodziny kupieckiej to z dużym prawdopodobieństwem wiedział jakimi prawami rządzi się rynek pracy. Jego słowa wybiegają nadzwyczaj daleko w przyszłość i trafnie odzwierciedlają najnowsze wyniki analiz zawarte we wrześniowym numerze Miesięcznych Raportów Płacowych BDI – zauważa Anna Strożek, Starszy Specjalista ds. Analiz w Banku Danych o Inżynierach.  

Na szczególną uwagę zasługują zmiany, jakie zaszły w dziedzinie językowej inżynierów. To, co najbardziej zaskoczyło nas raportach na przestrzeni miesięcy to znaczny spadek popularności i stopnia znajomości języków obcych wśród inżynierów – komentuje Anna Strożek. Coraz większy odsetek osób kończących studia i rozpoczynających poszukiwania pracy nie zna żadnego języka obcego lub może pochwalić się zaledwie podstawową znajomością jakiegokolwiek języka obcego. We wrześniu ubiegłego roku język angielski znało aż 94,9% inżynierów, niemiecki: 39,9%, rosyjski: 30,8%, francuski: 5,8%, włoski: 2,5%, hiszpański: 2,2%. W tym roku wrzesień wypadł fatalnie. Znajomość języka angielskiego deklaruje tylko 55,7% specjalistów, niemieckiego: 22,7%, rosyjskiego: 18,1%, francuskiego: 3,8%, włoskiego: 1,3%, hiszpańskiego: 1,5%. Mniejsza popularność języków obcych przekłada się też na stopień ich znajomości. W skali roku odsetek inżynierów znających język angielski na poziomie biegłym spadł z 13,3% do 8,01%, poziom dobry deklaruje 23,96% osób w porównaniu z 41,17% z ubiegłego roku.  

Popularność i stopień znajomości języków obcych wśród inżynierów

* dane pochodzą z BDI 

Z czego to wynika? Zdaniem Anny Strożek większość uczelni nie zapewnia swoim studentom wysokiego poziomu nauki języka obcego, nie przygotowuje też do certyfikowanych egzaminów. Brak odgórnych wymogów dotyczących zdawania egzaminów na poziomie zaawansowanym powoduje, że studenci nie wiążą nauki języka w ramach programu studiów z możliwością uzyskania certyfikatu. Próbują własnymi siłami podnosić poziom znajomości języków obcych oraz uzyskiwać certyfikaty. Jednak brak środków finansowych na indywidualne kursy językowe powoduje, że opanowanie języków obcych jest nadal ich słabą stroną.  

Problemem jest też niewielkie zainteresowanie studentów programami i fundacjami, które oferują stypendia zagraniczne – dodaje Strożek. Wynika to z nikłej wiedzy studentów, co takie studia dają. Większość nie traktuje możliwości wyjazdu na stypendium jako drogi do przyszłej kariery zawodowej. A przecież większość firm prowadzi swą działalność na rynku międzynarodowym lub dla zagranicznych kontrahentów. Kluczowa jest zatem znajomość języków obcych.  

A jak mniejsza popularność języków obcych i niższy poziom ich znajomości wśród inżynierów przekłada się na ich wynagrodzenia? We wrześniu ubiegłego roku inżynier nie znający lub słabo znający języki obce mógł liczyć na wynagrodzenie na poziomie 4 498 zł, w tym roku jedynie na 4 276 zł. Wzrosły natomiast wynagrodzenia inżynierów władających dobrze lub biegle więcej niż jednym językiem obcym. W ubiegłym roku była to kwota rzędu 5 962 zł, w tym roku wrzesień zakończył się średnią na poziomie 6 004 zł. 

Wynagrodzenie inżynierów w zależności od stopnia władania językami obcymi

* dane pochodzą z BDI 

Jaki z tego wniosek? Zdaniem Specjalistki inżynierowie muszą liczyć się z tym, że pracodawcy niezmiennie zwracają uwagę na znajomość języków obcych. Brak lub słaba znajomość języków działa na niekorzyść przy negocjowaniu płac. Pracodawcy narzekają na braki inżynierów właśnie w dziedzinie językowej. Druga strona medalu dotyczy samych pracodawców. Powinni mieć oni świadomość, że specjaliści z dobrą lub biegłą znajomością języków obcych mogą pozwolić sobie na wyższe oczekiwania finansowe. Znajomość języków obcych zapewnia zatem swobodne funkcjonowanie oraz konkurencyjność na rynku pracy inżyniera.

A jak ogólnie kształtowały się wynagrodzenia we wrześniu 2009? W najnowszym numerze Miesięcznych Raportów Płacowych BDI widzimy, że średnie wynagrodzenie brutto we wrześniu 2009 spadło o 0,7% i wyniosło 4 821 PLN. W porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku średnie płace zmalały o 2,1%. Największy spadek (-3% w skali miesiąca) odnotowali inżynierowie zarabiający najwięcej czyli powyżej 8 055 zł. Grupa ta stanowiła 10% populacji biorącej udział w analizie wynagrodzeń. W skali roku płace tej grupy utrzymały najbardziej stabilny poziom. Zaledwie 0,2-procentowy spadek, w porównaniu z wrześniem 2008, okazał się najmniejszym na tle badanej populacji. Największe wahania płac odnotowaliśmy w grupie inżynierów najmniej zarabiających (10% badanej populacji). Ich płace, w skali roku spadły aż o 12,6% i nie przekroczyły 2 060 PLN. 

* dane pochodzą z BDI 

Najmniej opłacalną branżą dla inżyniera okazała się administracja państwowa (średnie wynagrodzenie: 2 862 PLN, spadek o 1,7% w skali miesiąca) oraz dział transportu (średnie wynagrodzenie: 2 788 PLN, spadek o 0,9% w skali miesiąca i 45% w skali roku). Najwyższe wynagrodzenia odnotowaliśmy w branży nieruchomości i developmentu (ŚRD 9 872 PLN, wzrost o 0,1% w skali miesiąca) oraz telekomunikacji (ŚRD 6 060 PLN, wzrost o 0,2% w skali miesiąca), w dziale zarządzania (ŚRD 8 248 PLN, spadek o 0,9% w skali miesiąca i 32,2% w skali roku) oraz inwestycji i wdrożeń (ŚRD 6 736 PLN, spadek o 3,1% w skali miesiąca, wzrost o 4,4% w skali roku).