XII Warszawski Festiwal Nauki
Brak inwestycji w naukę to inwestycja w ignorancję - to hasło przyświecające zbliżającej się, 12. edycji Festiwalu Nauki w Warszawie (FN), który odbędzie się w dniach 19-28 września.
W trakcie tej największej imprezy popularnonaukowej w Polsce, odbywającej się nieprzerwanie od 1996 roku, dowiedzieć się będzie można m.in. dlaczego w nocy jest ciemno, czy trójkąt może mieć trzy kąty proste, w jaki sposób oszukuję nas wirus grypy i jak wykrywać ślady na miejscu przestępstwa. "Festiwal pozwala bezpośrednio dotknąć nauki. I to w miejscu, gdzie ona powstaje" - mówi prof. Magdalena Fikus, przewodnicząca Rady Programowej FN. Wyjaśnia, że tegoroczna edycja imprezy, oprócz tradycyjnych elementów, zawierać będzie kilka nowości, m.in. skierowane dla najmłodszych uczestników: Festiwal Nauki Młodego Człowieka, połączony z piknikiem geologicznym oraz kluby młodzieżowe. "Uważamy, że to niezwykle ważne, aby dziecko od najmłodszych lat stykało się nie tyle z samym słowem +nauka+, ile z działaniem naukowym" - mówi prof. Fikus.
"Mamy bardzo silne przekonanie, że pozycja Polski w świecie zależy od siły gospodarczej i technologicznej kraju, a ta z kolei od poziomu nauki, jej wykorzystania i dobrego wykształcenia społeczeństwa" - tłumaczy, przyświecający organizatorom cel, dyrektor FN, dr Maciej Geller.
A w jaki sposób narodził się pomysł stworzenia Festiwalu? "W 1989 roku zaczęliśmy zmieniać polskie życie. Początkiem były wolności obywatelskie, demokratyczne zasady i instytucje - czytamy w manifeście programowym FN. - To nie wystarcza. Stoimy przed innym, może trudniejszym wyzwaniem. Jak spowodować, by w jednoczącej się Europie być równorzędnym partnerem, a nie jedynie robotnikiem bądź technikiem odtwarzającym cudze pomysły. Rozstrzygnie o tym konkurencyjność polskich produktów na światowych rynkach, a o niej - nie wysiłek fizyczny, a wkład myśli naukowej umiejętnie przetworzony przez technikę i technologię".
"Rozumieją to Stany Zjednoczone, Japonia, prawie cała Europa i wiele innych rozwijających się krajów świata - brzmi dalszy ciąg manifestu. - Tymczasem nakłady na naukę w budżecie państwa są od dawna w Polsce żenująco niskie. Trzeba tę sytuację zmienić (...) Od poziomu nauki, jej wykorzystania i dobrego wykształcenia społeczeństwa zależeć będzie, czy będziemy rozumieli świat i umieli w nim działać. Festiwal Nauki to wkład środowiska naukowego w budowanie myślącej, lepszej Polski".
Tegoroczny Festiwal potrwa 10 dni. W ich trakcie odbędzie się około 500 wykładów, pokazów, paneli dyskusyjnych, debat, warsztatów i lekcji, przygotowanych przez warszawskie szkoły wyższe. W organizację wydarzenia zaangażowanych jest w sumie ponad 1000 naukowców z ponad 140 placówek badawczych z Warszawy i okolic.
Organizatorzy podkreślają, że podczas tegorocznej edycji bardzo mocny akcent położony zostanie na zagadnienia związane z naszą planetą. Jak wyjaśniają, wynika to z faktu, iż rok 2008 (a także 2009) ogłoszony został Rokiem Ziemi. Wśród imprez festiwalowych znajdą się więc m.in.: piknik geologiczny "Zielona planeta Małego Człowieka - Piknik Geologiczny", warsztaty "Kamienie z nieba - czyli jak rozpoznać meteoryt", kluby dyskusyjne poświęcone oceanom, megamiastom, klimatowi i wnętrzu Ziemi czy dyskusje "Czy aerozol ociepla klimat?" oraz "Dlaczego badamy mikroskamieniałości?".
Organizatorami wszystkich imprez są uczelnie, instytuty naukowe, jednostki PAN oraz inne organizacje. W tym roku w inicjatywę włączyły się następujące szkoły wyższe: Uniwersytet Warszawski, Politechnika Warszawska, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Akademia Sztuk Pięknych, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Collegium Civitas, Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych, Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Wojskowa Akademia Techniczna, Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego, Wyższa Szkoła Zarządzania Personelem oraz Wyższa Szkoła Zawodowa Kosmetyki i Pielęgnacji Zdrowia.
Wśród jednostek PAN, które przygotują festiwalowe wykłady, pokazy i prezentacje są: Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika, Centrum Badań Ekologicznych, Centrum Badań Kosmicznych, Centrum Fizyki Jądrowej, Dom Zjazdów i Konferencji w Jabłonnie, Instytut Archeologii i Etnologii, Instytut Biochemii i Biofizyki, Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego, Instytut Chemii Fizycznej, Instytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt, Instytut Fizyki, Instytut Genetyki i Hodowli Zwierząt, Instytut Geofizyki, Instytut Matematyczny, Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej, Instytut Parazytologii, Instytut Podstawowych Problemów Techniki oraz Muzeum i Instytut Zoologii i Muzeum Ziemi.
Pozostałe instytuty i placówki zaangażowane w FN to: Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej, Instytut Badawczy Leśnictwa, Instytut Optyki Stosowanej, Instytut Paleobiologii i Muzeum Ewolucji, Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Problemów Jądrowych w Świerku, Muzeum Geologiczne Państwowego Instytutu Geologicznego, Żydowski Instytut Historyczny, Zamek Królewski w Warszawie, Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości, Centrum Nauki Kopernik, Kampinoski Park Narodowy, Miejski Ogród Zoologiczny, Naukowa i Akademicka Siec Komputerowa NASK, Oddział Warszawski Polskiego Towarzystwa Chemicznego, Polskie Towarzystwo Przyjaciół Parlamentaryzmu, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, Szkoła Festiwalu Nauki oraz muzea: Azji i Pacyfiku, Historii Żydów Polskich, Historyczne m.st. Warszawy, Marii Skłodowskiej-Curie, Narodowe, Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego, Archeologiczne i Etnograficzne.
Debata otwierająca XII FN odbędzie się 19 września o godz. 18.00 w Szkole Głównej Handlowej i zatytułowana będzie "Czy Polskę stać na brak ochrony klimatu. O ekonomii zmian klimatycznych". Festiwal zakończy się 28 września debatą pt. "Ziemia planeta ludzi", organizowaną w auli Wydziału Biologii UW.
Głównymi sponsorami tegorocznego Festiwalu Nauki są: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Urząd Miasta St. Warszawy, Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A., Polkomtel S.A., Sanofi- Aventis Sp. záo.o. oraz Telekomunikacja Polska S.A. Patronat medialny nad imprezą objęły: Gazeta Wyborcza, Radio TOK FM i Świat Nauki.
Wstęp na wszystkie imprezy Festiwalu jest bezpłatny. Organizatorzy przypominają jednak, że ze względów technicznych na niektóre z nich będą obowiązywały zaproszenia. Zainteresowane osoby będą mogły je otrzymać nieodpłatnie, w dniu 15 września, w Laboratorium Ciężkich Jonów UW, przy ul. Pasteura 5A.
Inicjatywa Festiwali Nauki w Warszawie narodziła się w 1996 roku w Interdyscyplinarnym Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego (ICM) UW. Dokumentem, które formalnie powołał Festiwal do życia, było porozumienie podpisane w grudniu 1996 roku przez rektorów Uniwersytetu Warszawskiego, Politechniki Warszawskiej i prezesa Polskiej Akademii Nauk. Od stycznia 2006 roku Festiwal nie jest już związany organizacyjnie z ICM. Jego animatorami są Wydział Fizyki UW oraz Instytut Biochemii i Biofizyki PAN, a oficjalnym reprezentantem Uniwersytet Warszawski.
Szczegółowe informacje na temat Festiwalu Nauki oraz pełny program jego tegorocznej edycji znajdują się na stronie internetowej: www.festiwalnauki.edu.pl